Το διαζύγιο είναι η νομική διαδικασία που ακολουθείται, προκειμένου να λυθεί ένας νομίμως τελεσθείς γάμος δύο εν ζωή ενηλίκων, είτε αυτός είναι πολιτικός είτε θρησκευτικός. Στην περίπτωση ενός διαζυγίου τα ζητήματα που μπορεί να ανακύψουν είναι ποικίλα και καίρια (διανομή κοινής περιουσίας, χρήση οικογενειακής στέγης, επικοινωνία γονέα με τέκνο, διατροφή παιδιών, διατροφή συζύγου, επιμέλεια τέκνων, κατοικία παιδιών κλπ.).

Οι τύποι διαζυγίου είναι δύο: το συναινετικό διαζύγιο και το διαζύγιο με αντιδικία.

Α. Συναινετικό Διαζύγιο

Το συναινετικό διαζύγιο αποτελεί έναν εύκολό τρόπο λύσης του γάμου, όταν υπάρχει κοινή βούληση για την επίλυση όλων των ζητημάτων και οι δύο πλευρές θέλουν να αποφύγουν τις εκατέρωθεν έριδες και αντιδικίες. Η διαδικασία είναι τυπική, πραγματοποιείται ενώπιον συμβολαιογράφου με τη σύμπραξη διαφορετικού δικηγόρου για κάθε πλευρά και ολοκληρώνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Η διαδικασία έκδοσης του συναινετικού διαζυγίου περιλαμβάνει τα κάτωθι στάδια:

1. Αρχικά υπογράφεται ένα ιδιωτικό συμφωνητικό, με το οποίο τα συμβαλλόμενα μέρη (σύζυγοι) δηλώνουν ρητά την επιθυμία τους να λύσουν τον γάμο τους συναινετικά. Εάν υπάρχουν ανήλικα τέκνα, τότε στο ίδιο συμφωνητικό πρέπει να συμπεριληφθούν όροι επιμέλειας και επικοινωνίας και διατροφής που αφορούν το ανήλικο τέκνο. Η υπογραφή των συμφωνητικών πραγματοποιείται είτε στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο είτε σε ΚΕΠ.
2. Με την πάροδο δέκα (10) ημερών από την υπογραφή του ιδιωτικού συμφωνητικού για συναινετικό διαζύγιο, οι σύζυγοι και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους υποβάλλουν το ιδιωτικό συμφωνητικό ενώπιον του επιλεχθέντος Συμβολαιογράφου, προκειμένου να καταρτισθεί συμβολαιογραφική πράξη λύσης του γάμου, η οποία επί της ουσίας επικυρώνει τη συμφωνία των συζύγων ως προς τη λύση του γάμου τους με συναινετικό διαζύγιο και ως προς τη ρύθμιση των ζητημάτων αναφορικά με τυχόν ανήλικα τέκνα τους. Τη συμβολαιογραφική πράξη υπογράφουν οι σύζυγοι και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους ή μόνον οι τελευταίοι, εφόσον έχουν εφοδιαστεί προς με ειδικό πληρεξούσιο έγγραφο, εντός μηνός από την υπογραφή της πράξης. Ως προς τα ζητήματα επιμέλειας, επικοινωνίας και διατροφής ανήλικων τέκνων, η πράξη αποτελεί εκτελεστό τίτλο, εφόσον έχουν συμπεριληφθεί στη συμφωνία οι ρυθμίσεις των άρθρων 950 και 951 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Μετά τη λήξη ισχύος του επικυρωμένου, πλέον, συμφωνητικού μεταξύ των συζύγων, η οποία ισχύς είναι τουλάχιστον διετής από την υπογραφή του, μπορεί να ρυθμίζεται η επιμέλεια, η επικοινωνία και η διατροφή των τέκνων για περαιτέρω χρονικό διάστημα με νέα συμφωνία.
3. Στην περίπτωση που ο γάμος είναι θρησκευτικός απαιτείται η μετάβαση στην κατά τόπον αρμόδιο Μητρόπολη (με βάση τον Ιερό Ναό τέλεσης του νόμιμου θρησκευτικού γάμου), απ’ όπου λαμβάνουν ένα πιστοποιητικό περί «πνευματικής» λύσεως του γάμου καθώς και ένα πιστοποιητικό περί τελέσεως νέου γάμου. Τα πιστοποιητικά αυτά εκδίδονται εφάπαξ, γι’ αυτό δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να χάνονται. Στην συνέχεια προσκομίζουν τα έγγραφα και στο κατά τόπον αρμόδιο Ληξιαρχείο, όπου καταχωρείται η λύση του γάμου τους.
4. Σε περίπτωση που ο γάμος είναι πολιτικός, τότε τα συμβαλλόμενα μέρη προσκομίζουν τα έγγραφα στο κατά τόπον αρμόδιο Ληξιαρχείο, όπου καταχωρείται η λύση του γάμου τους.
5. Το μεγάλο όφελος για τα ζευγάρια, που επιλέγουν την διαδικασία του συναινετικού διαζυγίου, είναι η ταχύτητα στην οποία ολοκληρώνεται η διαδικασία χωρίς προστριβές και μακροχρόνιες αντιδικίες. Δεν πρέπει βέβαια να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι κόστος του συναινετικού διαζυγίου είναι μακράν μικρότερο από αυτό του διαζυγίου με αντιδικία καθώς πολλές εκκρεμότητες λύνονται με το συμφωνητικό μεταξύ των μερών και όχι με ξεχωριστά δικαστήρια.

Β. Διαζύγιο με αντιδικία

Σε περίπτωση μη ύπαρξης συναίνεσης μεταξύ των συζύγων, ο γάμος μπορεί να λυθεί με ενέργειες που μπορούν να εκκινήσουν μονομερώς από τον κάθε σύζυγο χωριστά. Η διαδικασία αυτή αποτελεί το διαζύγιο με αντιδικία.

Σε περίπτωση διαζυγίου κατ’ αντιδικία, ο γάμος λύνεται α) είτε λόγω ισχυρών κλονιστικών γεγονότων του γάμου (διαζύγιο λόγω ισχυρού κλονισμού του γάμου) β) είτε λόγω διετούς διάστασης. Αναλυτικότερα:

α. Καθένας από τους συζύγους μπορεί να ζητήσει το διαζύγιο με αντιδικία, όταν οι μεταξύ τους σχέσεις έχουν κλονισθεί τόσο ισχυρά, από λόγο που αφορά το πρόσωπο του εναγόμενου ή και των δύο συζύγων, ώστε βάσιμα η εξακολούθηση της εγγάμου συμβίωσης να είναι αφόρητη για τον ενάγοντα. Κλονισμός του γάμου επέρχεται, όταν εκλείπει η ψυχική διάθεση του ενός ή και των δύο συζύγων για τη συνέχιση της εγγάμου συμβιώσεως.

Προς διευκόλυνση μάλιστα της απόδειξης του ισχυρού κλονισμού του γάμου, ο νόμος καθιερώνει μία σειρά από περιπτώσεις, οι οποία συνιστούν μαχητά τεκμήρια ισχυρού κλονισμού, δηλαδή η επίκληση και η απόδειξή τους αρκεί για τη λύση του γάμου, χωρίς να απαιτείται να αποδειχθεί περαιτέρω και η τυχόν υπαιτιότητα  του ενός ή του άλλου συζύγου και περιλαμβάνουν περιοριστικά τις κάτωθι περιπτώσεις: τη διγαμία, τη μοιχεία, την εγκατάλειψη συζυγικής στέγης, την επιβουλή της ζωής και την ενδοοικογενειακή βία.

β. Εφόσον οι σύζυγοι βρίσκονται σε διάσταση συνεχώς για δύο τουλάχιστον χρόνια, ο κλονισμός τεκμαίρεται αμάχητα και το διαζύγιο με αντιδικία μπορεί να ζητηθεί, ανεξαρτήτως από το ποιος είναι υπαίτιος για τον χωρισμό. Δηλαδή ακόμη και εάν ο κλονισμός οφείλεται σε γεγονός που αφορά αποκλειστικά το πρόσωπο του ενάγοντα, στην περίπτωση συμπλήρωσης διετούς διάστασης, και αυτός δικαιούται να ζητήσει τη λύση του γάμου με διαζύγιο. Η συμπλήρωση του χρόνου διάστασης υπολογίζεται κατά τον χρόνο συζήτησης της αγωγής και δεν εμποδίζεται από μικρές διακοπές που πραγματοποιήθηκαν ως προσπάθεια αποκατάστασης των σχέσεων μεταξύ των συζύγων.

Το δικηγορικό μας γραφείο μας προσφέρει δικαστηριακές και συμβουλευτικές υπηρεσίες πάνω στο ζήτημα της επιμέλειας τέκνων, όπως ενδεικτικά: Ασφαλιστικά μέτρα επιμέλειας, διατροφής, μετοίκησης, Αγωγές επιμέλειας, διατροφής, επικοινωνίας